تحلیل مؤلفههای کمّی حوضة آبریز و نقش آنها در میزان رسوب سالیانة 17 حوضة آبریز شمال شرق کشور
نویسندگان
چکیده مقاله:
عوامل متعددی در میزان رسوب سالیانة حوضة آبریز تأثیرگذار است. مؤلفههای کمّی حوضة آبریز و شبکة زهکشی نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در میزان رسوب رودخانه‌ها دارد. در این پژوهش شاخصهای مورفومتری حوضة آبریز همچون مساحت (A)، محیط (P)، نسبت دایره‌ای (Re)، نسبت کشیدگی (Rf)، میانگین ارتفاع (H)، میانگین شیب (S)، تراکم زهکشی (Dd)، طول آبراهه‌ها (BL)، تراکم گسلی (DF)، درصد سازندهای فرسایش‌پذیر (PQ)، نسبت انشعابات (Rb)، تعداد ناهنجاری سلسله‌مراتبی (Ha)، شاخص ناهنجاری سلسله‌مراتبی (∆a) و تراکم ناهنجاری سلسله‌مراتبی (ga) مربوط به 17 حوضة آبریز در شمال شرق کشور محاسبه شد؛ سپس با بهره‌گیری از داده‌های دبی و رسوب سازمان آب منطقهای، دبی سالیانة رسوب (ss) هر ایستگاه با روش‌های چندمتغیرة برآورد رسوب تعیین و پس از آن میزان رسوب سالیانة حوضه‌ها (تن در سال در هر کیلومترمربع) محاسبه شد. درنهایت با محاسبة رابطة خطی و ضریب همبستگی، تأثیر تک‌تک شاخصهای مورفومتری حوضة آبریز در میزان رسوب سالیانه محاسبه و ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد حوضههای طرقبه و رادکان به ترتیب با میزان رسوب 05/1533، 07/1437 بیشترین و حوضههای ینگجه و باراریه با میزان رسوب 224، 462 ton/km2 در سال کمترین میزان رسوب سالیانه را به خود اختصاص داده‌اند. براساس محاسبات، شاخصهایP ،∆a ، Ha،L ،A ،Ga ، Re به ترتیب با 301/0، 279/0، 249/0، 232/0، 230/0، 18/0 و 152/0 بیشترین همبستگی را با میزان رسوب سالیانه دارند؛ همچنین بین شاخصهای PQ، S، Dd، Rb ارتباط نسبتاً ضعیفی با میزان رسوب سالیانه برقرار است. در سایر شاخص‌ها هیچ‌گونه همبستگی با میزان سالیانة رسوب حوضه‌ها وجود ندارد. محاسبات حاکی است میزان رسوب سالیانه در حوضههای پژوهش به‌طور کامل متأثر از عوامل مورفومتری نیست و مؤلفه‌هایی مانند شدت و مدت بارش، نوع خاک، کاربری اراضی و پوشش گیاهی در برآورد میزان رسوب سالیانة حوضه‌ها باید لحاظ شود تا نتایج دقیق‌تری از آن به دست آید.
منابع مشابه
محاسبة شاخصهای پایداری آب و پایداری حوضة آبریز در راستای حفظ توسعة پایدار (مطالعة موردی: حوضة آبریز گاماسیاب)
به منظور حفظ و بقای حوضههای آبریز، ارزیابی پایداری آنها بر اساس شاخصهای پایداری منابع آب و شاخصهای توسعة پایدار حوضة آبریز در برابر وقایع و رخدادهای آینده ضروری است. در این پژوهش، شاخصهای پایداری منابع آب و حوضة آبریز به صورت ترکیبی با استفاده از خروجی مدل شبیهسازی WEAPدر محیط اکسل محاسبه شده است. شاخصهای پایداری منابع آب، مقادیر و میزان دسترسی منابع آب سطحی و زیرزمینی را بررسی میکند در ...
متن کاملتحلیل منطقهای بار رسوب معلق با استفاده از روش رگرسیون مؤلفههای اصلی در حوضة آبخیز سفیدرود
رسوب ناشی از فرسایش خاک به عنوان مهم‌ترین نمایة تخریب اراضی، چالشی مهم در بحث توسعۀ پایدار و تهدیدی بر زیست بوم‌ها تلقی می‌شود. لذا برآورد معتبر رسوب خروجی از آبخیزها بسیار حائز اهمیت می‌باشد. گستردگی آبخیزها و کمبود ایستگاه‌های سنجش رسوب باعث شده است تا از روش‌های تحلیل منطقهای جهت برآورد بار رسوب معلق در آبخیز فاقد و یا کمبود آمار استفاده شود. هدف از این تحقیق تحلیل منطقهای بار رسوب معلق با...
متن کاملتحلیل مسائل هیدروژئومورفولوژی حوضة آبریز دریاچة نئور اردبیل به منظور آمایش (با تأکید بر فرسایش خاک و رسوب)
چکیده دریاچه آب شیرین توریستی و بسیار زیبای نئور با مساحت240 هکتار، در یک چاله زمین ساختی (گرابن[1]) و در دل درههای کوهستانی سرسبز باغروداغ در ارتفاع 2700 متر از سطح آبهای آزاد شکل گرفته است. این دریاچه در نوع خود در ایران بینظیر است و در فاصله 42 کیلومتری جنوب شرق شهر اردبیل واقع شده و مساحت کل حوضه آن 5300 هکتار است. جهت آمایش بهینه و یا کاربری صحیح، مسائل تکتونیک، هیدروژئومورفولوژی، اقلی...
متن کاملارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب سطحی تجدیدپذیر سی حوضة آبریز کشور
در سالهای اخیر مقادیر بارندگی و جریانهای سطحی سی حوضة آبریز ایران نسبت به نیم قرن گذشته به شدت کاهش یافته است. در این پژوهش حوضههای مذکور بهعنوان مطالعة موردی انتخاب شده و هدف از اجرای آن ارزیابی اثرهای احتمالی تغییر اقلیم در بارندگی و منابع آب سطحی تجدیدپذیر است. برای بررسی این موضوع، مقادیر بارندگی و آبدهی اندازهگیریشدة این حوضه‌ها از سال 1347 تا 1397 در سه دورة آماری از 1347-1397، 13...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 29 شماره 3
صفحات 147- 172
تاریخ انتشار 2018-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023